«Իրավունք»-ը զրույցել է ՀՀ ԱԺ Իմ քայլը խմբակցության պատգամավոր Հովիկ Աղազարյանի հետ.
- Պարոն Աղազարյան, ի՞նչ կասեք Ստամբուլյան կոնվենցիայի մասին, ուսումնասիրե՞լ եք այն, տեսե՞լ եք առկա վտանգները:
- Ես ինքս դեռ խնդիր ունեմ` հասկանալու 60-րդ հոդվածը ամբողջությամբ, որպեսզի կարողանամ իմ գնահատականը տալ ամբողջական, որպես քաղաքացի:
- Կմանրամասնե՞ք:
- Կոնվենցիայի 60-րդ հոդվածը ինձ համար դեռեւս խնդրահարույց է, պետք է հասկանամ` նոր մանրամասնեմ: Ընդհանուր առմամբ, ես գտնում եմ, որ մեր հասարակությունը այդ վտանգները չունի, որովհետեւ նմանատիպ դրսեւորումները զրոյին մոտ են: Հետեւաբար, չկա անհանգստանալու որեւէ բան:
- Դե Դուք եք այդպես մտածում: Տեղյակ չե՞ք, արդեն Կուբայից Հայաստան են ժամանել հայտնի տրնասգենդերներ:
- Դա ինձ իրոք շատ անկեղծ անհանգստացնում է, առհասարակ նման դրսեւորումները ինձ համար անհանգստացնող են:
- Իսկ Ձեզ չի՞ անհանգստացնում, որ նման պայմաններում դպրոցներից փորձում են հանել «Հայ եկեղեցու պատմությունը», «Ռազմագիտությունը»: Իսկ բուհերի ոչ մասնագիտական ֆակուլտետներում «Հայոց լեզուն», «Գրականությունը» եւ «Պատմությունը» ոչ պարտադիր են դարձնում:
- Տեսեք, Դուք մասնագիտությամբ լրագրող կամ բանասեր եք ու դրա համար այսպես սրտնեղում եք: Բայց ես ավարտել եմ համալսարանի այլ ֆակուլտետ, եւ մեր ժամանակ էլ կային այդ առարկաները: Իհարկե, ես չեմ ուզում մասնագետներին վիրավորել, բայց այն ժամանակ էլ մենք լուրջ ուշադրություն չէինք դարձնում «Հայոց լեզու», «Գրականություն», «Պատմություն» առարկաների վրա: Հավելեմ, որ ես, ավարտելով Արարատի մարզի Սուրենավան գյուղի միջնակարգ դպրոցը, ռուսերենի այնպիսի գիտելիքներ եմ ստացել, որ այդ գիտելիքները ինձ բավարարել են՝ ընդունվել Մոսկվայում ասպիրանտուրա: Եկեք մենք խնդիրը ճիշտ դնենք, բա եթե որեւէ մեկը 10 տարի եւ ավել սովորում է դպրոցում եւ ձեռք չի բերում անհրաժեշտ գիտելիքները, Ձեզ թվում է, թե մի քանի տարվա ընթացքում այդ գիտելիքնեը բուհո՞ւմ ձեռք կբերի, ոչ: Հետո, եթե գոնե արգելվեր, կարելի էր գոնե հասկանալ այս աղմուկի իմաստը, բայց չի արգելվել, ազատ է թողնվել, որ բուհերը իրենք որոշեն: Իսկ «Հայ եկեղեցու պատմությունը», որպես առարկա է միայն դուրս մնում, այն միանում է «Հայ ժողովրդի պատմությանը»: Ի՞նչ կա դրա մեջ, ես լրիվ համաձայն եմ դրա հետ:
- Համաձա՞յն եք, որ «Հայ եկեղեցու պատմությունը» լուսանցքից դուրս հայտնվի:
- Այո: Ես Աղազարյան Հովիկն եմ, քրիստոնյա, բայց ես հավատացյալ չեմ: Ու ինձ համար շատ ցավալի է, որ իմ յոթ տարեկան թոռնիկը աղոթում է. սա կոչվում հոգեորսություն: Պետք չէ, եկեղեցու պատմության անվան տակ ուրիշ բաներ են սովորեցնում, աղոթել եւ այլն:
- «Հայր մե՞րն» է աղոթում:
- «Հայր մերը» դեռ ոչինչ, որ արտասանում է:
- Բայց ի՞նչ կա աղոթքի մեջ, երբվանի՞ց է աղոթելը համարվում հոգեորսություն:
- Նորմալ չի, որ յոթ տարեկան թոռնիկս խաչակնքում եւ դիմում է Աստծուն:
- Ի՞նչն է այդտեղ աննորմալ, պարոն Աղազարյան:
-7 տարեկան երեխայի համար դա հոգեորսություն է: Նորից եմ կրկնում, ես քրիստոնյա եմ, ես հավատացյալ չեմ եւ դա ես համարում հոգեորսություն («Հայր մերը» հոգեորսություն համարողն այդ ինչպե՞ս կարող է քրիստոնյա լինել- Հեղ.):
- Հավատացյալ լինե՞լն եք համարում հոգեորսություն, թե՞ միայն աղոթքը:
- Այո, դա իմ անձնական է տեսակետն է:
- Բայց Դուք ասում եք, որ քրիստոնյա եք, քրիստոնյաները չե՞ն աղոթում, կամ հավատացյալ լինելը ամո՞թ է: Դուք եկեղեցի չե՞ք գնում:
- Էսպես ասեմ, ես հարգում եմ եկեղեցին, կրոնը, ես հարգում եմ բոլոր կրոնները: Քրիստոնեությունն էլ համարում եմ հայ ժողովրդի ինքնության մի բաղկացուցիչ մաս, դրա համար եմ ես նաեւ քրիստոնյա: Բայց նման առարկա դասավանդել եւ երեխաներին այդ մակարդակով զարգացնել` դա ճիշտ չէ: Երեխային ասում ես՝ դասդ սովորի, ինքը ասում է` ոչինչ, Աստված կօգնի: Այսինքն էրեխեքի մեջ մենք սերմանում ենք, որ հույսները դնեն Աստծո, մամայի, պապայի վրա եւ ոչ թե իր վրա՞, սա ի՞նչ բան է: Դուք չե՞ք ուզում էս նրբությունների հետ հաշվի նստել, ո՞վ է դեմ եկեղեցու պատմությանը, բայց չի կարելի նման մակարդակով այն դասավանդել:
- Նախ մամային, պապային համեմատել Աստծո հետ, այդքան էլ նորմալ չէ, եւ հետո` փաստորեն Դուք գերադասում եք, որ երեխան անաստված մեծանա, քան աղոթել իմանա:
- Ոչ, ես ուղղակի երեխայի հետ խոսեցի, ինքը ասաց, որ դպրոցում են սովորեցրել, դասերի ժամանակ: Ու ես դա չեմ ընդունում:
- Դուք արգելե՞լ եք երեխային աղոթել:
- Ոչ, իմ երեխաներն էլ, թոռնիկներն էլ ազատ են բոլոր դրսեւորումներում: Ես մի քանի դեպքերում եմ սահմանափակումներ դրել իմ տղաների վրա, որոնք անցնելու դեպքում ես նրանց չեմ ճանաչելու որպես իմ տղաներ: Բայց ո՞նց կարելի է երեխային աղոթել սովորեցնել ու ասել, որ հույսդ դիր Աստծո վրա:
- Դուք երբեք չե՞ք աղոթել:
- Ես երբեք չեմ աղոթել: Ինձ համար ճիշտ չէ, որ յոթ տարեկան երեխան խաչակնքում եւ աղոթում է, հասկանո՞ւմ եք:
- Լսում եմ Ձեզ, պարոն Աղազարյան, բայց հասկանալ չեմ կարող: Գիտեք, ինձ համար էլ ճիշտ չէ, ու ինչպես Դուք նշեցիք ցավալի է, որ իմ քրոջ իննամյա տարեկան տղան ինձանից հարցնում է, թե ինչ ասել է տրնասգենդեր: Ա՛յ սա իրոք նորմալ չէ: Գուցե սրա մասի՞ն է պետք ավելի շատ մտածել:
- Այ, ես դրան էլ եմ ցավով մոտենում, ես դա էլ եմ գտնում, որ խնդիր է, բայց մի համեմատեք մեկը մյուսի հետ, լրիվ տարբեր բաներ են:
- Ի՞նչն է տարբեր...
- Լավ, կներեք, ես պետք է նիստին դեռ պատրաստվեմ...