«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
«Սառեցրել ենք անդամակցությունը ՀԱՊԿում», «Ռուսաստանի ներկայացուցիչները Հայաստանի լեգիտիմ իշխանությունը տապալելու մասին հայտարարություններ են հնչեցրել» և այլն: Այս մասին Նիկոլ Փաշինյանն օրերս ասաց France 24-ին տված իր հարցազրույցում: Մյուս կողմից՝ նա հայտարարեց, թե հավանական է համարում Ադրբեջանի հարձակումը Հայաստանի վրա: Սա տարակուսելի է փորձագետների համար՝ ինչո՞ւ շարունակել դեմարշը Ռուսաստանի դեմ, երբ կա պատերազմի վտանգ: Սթենֆորդի համալսարանի քաղաքագիտության դոկտոր Արթուր Խաչիկյանը նշում է՝ այսպիսի վիճակում այսպիսի հայտարարություններ անելը կարող է միայն մեկ բացատրություն ունենալ:
«Որ ինչ-որ պատվեր է ստացվել արտաքին ուժերից, հավանական է՝ Թուրքիայից կամ Արևմուտքից, հակառուսական քարոզը շարունակելու համար: Սա որևէ օգուտ մեզ չի բերում: Եվս մեկ թշնամի ձեռք բերելով՝ մենք ոչնչի չենք հասնի: Պետք է անենք ճիշտ հակառակը՝ պետք է բոլորի հետ դիվանագիտական հարաբերություններ հաստատենք և ստանանք այն ռեսուրսները, որոնք մեզ պետք են: Դրա փոխարեն, հերիք չէ, որ ունենք երկու ուժեղ թշնամի հենց մեր կողքին, հիմա Ռուսաստանի հետ էլ ենք ուզում թշնամություն անել: Դրանից հետո Ռուսաստանի համար որևէ դժվարություն չի լինի ուղղակի կես քայլ հետ քաշվելը, իսկ Ադրբեջանն ու Թուրքիան կարող են ռազմական գործողություններ սկսել մեր դեմ»,-«Փաստի» հետ զրույցում նշում է Խաչիկյանը:
Արդյո՞ք նույն՝ հակառուսականության կոնցեպտի մեջ է տեղավորվում Ուկրաինայի նախագահ Վլադիմիր Զելենսկու հնարավոր այցը Հայաստան: «Սա մեկ անգամ ևս բացահայտ հակառուսական ժեստ է, որը չի բխում մեր ժողովրդի շահերից, բխում է միայն Արևմուտքի և Թուրքիայի շահերից: Նա մի պետության ներկայացուցիչն է, որը շնորհավորել է Ադրբեջանին իր հաղթանակի առթիվ, որը ֆոսֆորային զենք է ուղարկել մեր զինվորների դեմ, որը շատ սերտ հարաբերություններ ունի մեր թշնամիների հետ: Այս քայլը բացարձակ չի բխում մեր ժողովրդի կենսական շահերից, հակառակը՝ սա ուղղակի ինչ-որ արտաքին ուժերի հանձնարարությունն է»,-նշում է մեր զրուցակիցը:
Զուգահեռ նաև կարծիք է հնչում, որ չնայած այս ակնհայտ հակառուսականությանը, կարծես թե Հայաստանի իշխանություններն այս գիծն էլ մինչև վերջ չեն տանում: Նիկոլ Փաշինյանը նշում է, որ «ռուսական հեռուստաալիքները վեց տարի շարունակ համակարգված և հետևողական հակաքարոզչություն են անում Հայաստանի ընտրված իշխանության ու անձամբ իր դեմ», բայց ռուսական հեռուստաալիքները շարունակում են եթեր հեռարձակվել Հայաստանում: Պարբերաբար խոսվում է նաև Հայաստանում ռուսական ռազմաբազայի փակման և ռուսական սահմանապահ զորքերի դուրս բերման մասին: Քաղաքագիտության դոկտորն ընդգծում է՝ Հայաստանի իշխանություններն ուղղակի դանդաղ են դա անում:
«Եթե արագ անեն, միանգամից կլինի ժողովրդի դժգոհությունը, կլինեն ծանր տնտեսական հետևանքներ: Դրա համար դա անում են դանդաղ, ինչպես դանդաղ հանձնեցին Արցախը: Նրանք երբևիցե միանգամից չեն ասում, թե ինչ են անում, կամաց-կամաց, խաբելով տանում են դեպի իրենց նպատակը: Ռուսաստանը մեր վրա ազդեցության մեծ և հզոր լծակներ ունի, և նա սկսելու է դրանք օգտագործել: Իսկ մենք մի վիճակում ենք, երբ Թուրքիայի և Ադրբեջանի կողմից ունենք սպառնացող վտանգ: Այսպիսի վիճակում ևս մեկ թշնամի ձեռք բերելը բխում է ինչ-որ ուրիշ պետության, ոչ թե մեր շահերից»,-շեշտում է նա:
Բայց Հայաստանը կարծես նոր դաշնակից է ձեռք բերում՝ ի դեմս Ֆրանսիայի: Պաշտոնական այցեր, փոխգործակցության մասին հայտարարություններ: «Եթե ուշադիր կարդան, թե ինչ է գրում ֆրանսիական մամուլը, և ինչ է պարունակում հայ-ֆրանսիական հայտարարությունը, ապա կտեսնեն, որ այնտեղ դաշնակցության մասին խոսք չկա: Այնտեղ գրված է, որ Ֆրանսիան օգնություն կտրամադրի Հայաստանին, որպեսզի Հայաստանն ինքն իրեն պաշտպանի: Այսինքն՝ Ֆրանսիան Հայաստանը չի պաշտպանելու: Եթե սա համեմատենք ուրիշ պայմանագրերի հետ, օրինակ՝ Ֆրանսիայի և Հունաստանի պայմանագիրը, կամ Ֆրանսիայի՝ որպես ՆԱՏՕ-ի անդամ լինելու պայմանագիրը, այնտեղ բացարձակ ուրիշ լեզու է օգտագործվում: Հայտարարության մեջ չկա որևէ պարտավորություն Հայաստանին պաշտպանելու, ուղղակի օգնություն է տրամադրում: Իսկ ի՞նչ օգնություն՝ դիպուկահարների համար հրացաններ, քանակը չի նշվում, թե որքան, մեկ ամիս տևող թրեյնինգ՝ 15 ֆրանսիացի սպա թրեյնինգ է անցկացնելու մեր զինված ուժերի համար, և մի երեք ռադար: Եթե սա համեմատենք այն օգնության հետ, որը տրամադրում է Ուկրաինային, դաշնակից լինելու մասով հարցի պատասխանը կգտնենք: Դա համեմատել անգամ չի կարելի»,-եզրափակում է Արթուր Խաչիկյանը:
ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ
