Երբ Հայաստանում սկսեց մոլեգնել տխրահռչակH1N1-ը՝ «խոզի գրիպը», երկրի առողջապահության պատասխանատուները, ինչ-որ տեղ միգուցե նաև ձգտելով սեփական անձերը յուրատեսակ փիառի ենթարկել, սկսեցին ի լուր բոլորի հայտարարել, թե սույն գրիպի տեսակով վարակվածների ողջ բուժումն ու ռեաբիլիտացիան՝ հիվանդի վերականգնումը, դարձել է միանգամայն անվճար, ու պետությունը փորձելու է բացառապես սեփական փողերի հաշվին առողջացնել մեր հիվանդ համաքաղաքացիներին: Նշենք,որ պետության կողմից այս բացառիկ առատաձեռնությունը սահմանված էր միայն կարճ ժամկետի համար՝ հունվարի 1-20-ն ընկած ժամանակահատվածի, որից հետո «խոզագրիպով» հիվանդները, պարզվում է, պարտավորվում էին բացառապես սեփական միջոցների հաշվին բուժվել:
Հրաշալի է, այնպես չէ՞: Ի՞նչ է ստացվում, մի՞թե ոչ այն, որ ում բախտը, եթե հանկարծ չբերի ու վարակվի այդ՝ կյանքի համար խիստ վտանգավոր վարակով, այլևս ուզած-չուզած ստիպված է լինելուդիմել սեփական գրպանի պարունակությանը, նույնիսկ այն պարագայում, երբ նա պարզապես ի վիճակի չէ անելու այդ՝ փող չունենալու միանգամայն բանալ պատճառով: Մ՞իթե սրանով պետությունը, իսկ ավելի կոնկրետ՝ Առողջապահության նախարարությունը, ձեռքերը լվանում է այս ամենից ու մի կողմ քաշվում:
Իհարկե, սույն ոլորտը համակարգողները բերում են այն պատճառաբանությունը, թե այլևս անցյալում է մնացել H1N1-ի այն տարածվածությունը, որ կար ամսի 1-20-ն ընկած ժամանակահատվածում, և, հետևաբար, ամսի 20-ից սկսած՝ մեր պետությունն այլևս պարտավոր չէ «քամուն տալ» սեփական նյութական միջոցները: Իսկ որ սեփական քաղաքացիների վրա փող ծախսելը մեր մի շարք պաշտոնյաների համար նույնացվում է «փողը ջուրը գցելու» արատավոր պրակտիկայի հետ, պարզ է դառնում այն վերաբերմունքից, որ ցուցաբերվում է անվճարունակ հիվանդ քաղաքացիների նկատմամբ. նրանց, բուժվելուց հետո, փաստացի չեն դուրս գրում հիվանդանոցներից՝պարտադրելով բերել և մուծել պահանջվող գումարը …
Ստեղծված անելանելի վիճակից ինչ-որ ելք գտնելու հույսով՝ մի շարք քաղաքացիներ, փորձելով վերականգնել Հայաստանում այլևս «քոռ կոպեկի» արժեք չունեցող ապրելու՝ իրենց բնատուր իրավունքը, դիմում են զանազան խմբագրություններ՝ հույսով, որ սույն խնդիրը վերջապես կբարձրաձայնվի, ու իրենք այլևս ստիպված չեն լինի տասնյակ հազարավոր դրամներ ծախսել՝ իրացնելու համար ապրելու իրավունքը. Հայաստանում խոզագրիպից բուժվելն արժե ուղիղ 170000 դրամ, ինչը, համաձայնե՛ք, մեր շատ ու շատ քաղաքացիների համար բավական զգալի գումար է կազմում, և ամեն մեկը չէ, որ այսօր ընդունակ է միանվագ կերպով հիվանդանոցին վճարել նման գումար: Ուրեմն՝ ի՞նչ է մնում, մի՞թե մեռնելը միայն, թե՞, այնուամենայնիվ, փորձել պայքարել սեփական իրավունքների համար ու հասնել նրան, որ միանգամայն անվճար հիմունքներով տրամադրվի այդ բուժումը՝ առանց որի մարդն ուղղակի կմեռնի: Հետո էլ զարմանում էինք, թե ինչու երկրով մեկ համաճարակ չէր հայտարարվում. մարդիկ «խնայողաբար» էին մոտենում պետական բյուջեի փողերին, թե չէ պատկերացնո՞ւմ եք՝ հայտարարեին համաճարակի մասին, ի՞նչ էր լինելու այդ դեպքում: Էլ չէին կարողանալու մինչև հունվարի 20-ը ժամկետ դնել, ստիպված էին լինելու երկարաձգել անվճար բուժման ճոխ ակցիան: Հետո էլ ասում ենք՝ անխնա են մեր չինովնիկները, տեսնո՞ւմ եք, որ լավ էլ խնայողաբար են մոտենում սեփական բյուջեներին…
Հուսանք, որ գոնե 4-րդ իշխանության՝ այս խնդրի նկատմամբ ունեցած ուշադրությունը կստիպի իշխանության առաջին էշելոններում հանգրվանածներին սթափ գնահատել երկրում ստեղծված իրավիճակն ու երկարաձգել խոզագրիպի դեմ անվճար տրամադրվող բուժօգնությունը: Եթե կուզեք իմանալ, նորմալ երկրում, անկախ այն բանից, թե համաճարակ է, համաճարակ չէ, եթե սոցիալապես անապահով մարդը, զգալով սեփական կյանքի հանդեպ վտանգ, ստիպված դիմում է բժշկի, պետք է բժշկվի միանգամայն անվճար, այլ ոչ թե փող չունենալու պատճառով տառապելով մեռնի: Հետո էլ մեզ սոցիալական երկիր ենք հռչակում՝ հավատարիմ մարդասիրական արժեքներին ու էլի նմանատիպ, իրական կյանքի հետ ոչ մի կապ չունեցող բաների մասին հայտարարում: Ո՞ւր է, չենք տեսնում ձեր սոցիալականությունը, ո՞ւր է կորչել, ո՞ր «ջհանդամի գյոռում»… Ա՜խ, այո՛,ինչպե՞ս չէինք կռահում, չինովնիկական գրասենյակներում՝ երևում է: Դե ուրեմն՝ մի լավ փնտրե՛ք ու գտե՛ք այն, հակառակ պարագայում՝ էլ երես չունենա՛ք երևալ ժողովրդի աչքին…:
Դավիթ Բաբանով
