Թեև Հայաստանում տեղի ունեցած թավշյա հեղափոխությունից անցել է գրեթե մեկ տարի, սակայն շատ և շատ հարցերում ՀՀ նախկին և ներկա ղեկավարների մոտեցումների, մտքերի և անգամ գործունեության մեթոդների ընտրությունը քաղաքական դեժավյու է առաջացնում: Ներկայիս վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը անչափ ծանր է տանում երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանի հետ համեմատությունները, սակայն զուգահեռներն այնքան շատ են և ակնառու, որ դրանց կողքով անցնելը պարզապես անհնար է:
Այն, ինչ անում էր ժամանակին Սերժ Սարգսյանը, այսօր նույնությամբ կրկնում է նաև Փաշինյանը: Միակ տարբերությունը, թերևս, այն է, որ Փաշինյանն իր քայլերը ներկայացնում է թավշյա փաթեթավորմամբ: Տնտեսական քաղաքականության տեսանկյունից Փաշինյանը անշեղորեն հետևում է սարգսյանական ծրագրին, իսկ եթե նույնիսկ փորձում է սեփական մոտիվները մտցնել այդ ծրագրի մեջ՝ ստանում է էլ ավելի բացասական արդյունք: Ժամանակին Սարգսյանը, այսօր արդեն Փաշինյանը՝ փորձում էին կապիտալի վերաձևավորման գործընթաց սկսել՝ թիրախում պահելով խոշոր գործարարներին: Փաշինյանի նոու-հաուն այն է, որ այդ գործընթացում նա չի խորշում ո՛չ ՊԵԿ չսանկցավորված այցելություններից, ո՛չ ԱԱԾ-ին ներգրավելուց, ո՛չ էլ ասֆալտափռման օպերացիաներից: Արդյունքում սիրո և հանդուրժողականության հեղափոխությունը համեմվում է հոլիվուդյան մարտաֆիլմերին վայել կադրերով և որպես կանոն՝ վանում ներդրողներին՝ էլ ավելի խորացնելով տնտեսական անկայունությունը: Թե ինչ նորություն է առաջարկում Փաշինյանը տնտեսական քաղաքականության առումով՝ հայտնի է՝ ոչ մի, և այս տեսանկյունից նրան մնում է շարունակել Սարգսյանի կողմից վարվող տնտեսական քաղաքականությունը:
Ինչ վերաբերում է Սարգսյանի և Փաշինյանի նմանություններին ներքին և արտաքին քաղաքականության մեջ, ապա այստեղ ավելի ճիշտ կլինի փնտրել ոչ թե նմանություններ, այլ երեք տարբերություն: Հավատացնում ենք, որ դա անչափ բարդ գործ է: Ներքին քաղաքականության մեջ այդ նմանությունները առաջին հերթին արտահայտվում են Փաշինյանի կադրային քաղաքականությամբ, երբ բոլոր առանցքային պաշտոններում նշանակվում են նախկին իշխանությունների օրոք կայացած, կամ նախկին իշխանությունների հետ սերտ կապեր ունեցած անձինք: Մյուս նմանությունը նրանում է, որ Փաշինյանը համառորեն չի ցանկանում հրաժարվել Սարգսյանի հագով կարված Սահմանադրությունից, չի ցանկանում փոխել ՀՀԿ-ի համար գրված Ընտրական օրենսգիրքը և նույնիսկ ավելին՝ սահամանադրական ուժ է տալիս այն օրենքներին, որոնք ժամանակին առաջարկվել են ՀՀԿ-ի կողմից և իր կողմից հայտարարվել հակասահմանադրական: Փաշինյանը և Սարգսյանը անգամ մտածում են նույն կերպ:
Ստորև բերում եմ մի հատված ՀՀ նախկին նախագահ Սերժ Սարգսյանի ելույթից, որը նա ունեցել էր 2017 թվականի դեկտեմբերի 9-ին՝ տեղական ինքնակառավարման և տարածքային կառավարման մարմիններին նվիրված խորհրդաժողովի ժամանակ:
«Ինչպե՞ս է ստացվում, որ գնում ենք համայնքներ, գյուղեր և տեսնում ենք, որ նույն աշխատուժը ունեցող տարբեր ընտանիքներ տարբեր սոցիալական վիճակ ունեն: Նայում ես օրինակ, այս տանն էլ կա մի տղամարդ, երկու հասուն երեխա, մյուս տանն էլ, այդ հա-այնքում կարծես հողը գրեթե նույնն է, ոռոգման վիճակը նույնն է, նույն կարկուտն է գալիս, չգիտեմ, նույն չորային եղանակներն են լինում, բայց մեկը ապրում է շատ լավ տան մեջ, իսկ մյուսի վիճակը ուղղակի խղճահարություն է հարուցում»
Ծանոթ է, չէ՞: Գրեթե նույնությամբ այս միտքն այսօր կրկնում է Փաշինյանը:
Ինչպես և Սարգսյանը, Փաշինյանը նույնպես ցանկանում է «ազատվել» Գագիկ Ծառուկյանից: Թերևս հանգիստ չի տալիս վերջինիս տնտեսական և քաղաքական ազդեցությունը, ի վերջո, Ծառուկյանը եղել և մնում է ԱԺ-ում ներկայացված մեծությամբ երկրորդ քաղաքական ուժի ղեկավարը: Անգամ Ռոբերտ Քոչարյանի դեմ հարուցված քրեական գործը, իսկ ավելի հստակ՝ Քոչարյանի կալանքը, ձեռնտու է թե՛ Սարգսյանին, թե՛ Փաշինյանին:
Ինչ վերաբերում է արտաքին քաղաքականությանը, ապա ԵԱՏՄ-ից դուրս գալ ցանկացող, Ապրիլյան պատերազմում ռուսական հետք տեսնող, Արևմուտքի հետ հարաբերությունները խորացնելու ջատագով Փաշինյանն այսօր նույնությամբ վարում է Սերժ Սարգսյանի արտաքին քաղաքականությունը, որը ժամանակին ինքն ու իր թիմը որակում էին պարտվողական: Նույնիսկ Արցախի հարցում Փաշինյանը, պնդելով որ բանակցությունները սկսել է իր և ոչ թե Սերժ Սարգսյանի կետից, իրականում շարունակում է առաջնորդվել այն նույն մարտավարությամբ, որով որ առաջնորդվում էր Սերժ Սարգսյանը:
Ինչպես երևում է, որքան էլ որ Փաշինյանը նեղսրտի իր և երրորդ նախագահի միջև անցկացվող զուգահեռներից, վերջիններս ավելի շատ են, քան Սարգսյանի և իր միջև եղած տարբերությունները…