Օրերս ՀՀ նախագահ Արմեն Սարգսյանը ստորագրեց Ազգային ժողովի կողմից ներկայացված՝ Հարկային օրենսգրքի փոփոխությունների փաթեթը։ Սպասվող փոփոխությունների և գույքահարկի վերաբերյալ ԼՈՒՐԵՐ.com-ը զրուցեց Անշարժ գույքի կադաստրի կոմիտեի նախագահ Սարհատ Պետրոսյանի հետ։

- Հարկային օրենսգրքում կատարվելիք փոփոխությունները հասարակության շրջանում աժիոտաժ ստեղծեցին և լուր տարածվեց, որ փոփոխվելու է նաև գույքահարկի չափը։ Ըստ Ձեզ, այս խուճապային տրամադրության համար հիմքեր կա՞ն։

-Կադաստրային արժեքների վերանայման գործընթացում միշտ առաջնայինը դիտարկվել է գույքահարկը։ Այս փոփոխությամբ այն վերափոխվում է անշարժ գույքի հարկի։ Բնականաբար, դա շատ հարմար մանիպուլացնելու թեմա է։ Բայց մենք հայտարարել ենք, որ բացի այլ նպատակներից, այս փոփոխությունները նպատակ ունեն հասկանալու անշարժ գույքի հարկը։ Եվ այդ կոնտեքստում առաջացավ սոցիալական մեդիա-մանիպուլյացիա։ Որևէ խնդիր չկա. մենք պարզ բացատրեցինք, որ դա չի նշանակում, որ գույքահարկը բարձրանալու է այնքան, ինչքան մենք ենք այստեղ բարձրացնում։ Այս ամենին հետևելու է հետազոտական աշխատանքներ, դրույքաչափերի շեմեր են վերանայվելու։ Դրանից հետո կկարողանանք հստակ ասել, թե x գույքի դեպքում, ինչ փոփոխություն է լինելու։

-Երեկ Բաբկեն Թունյանը հայտարարեց, որ գույքահարկի փոփոխություն չի լինելու։ Սա նշանակո՞ւմ է, որ նախկին տարբերակն ավելի հարմար է, ո՞րն է պատճառը, որ փոփոխություն չի արվում։

-Վերջին անգամ Հայաստանում կադաստրային արժեքները ֆիքսվել են 2002 թվականին, դրանից հետո ինդուստրիան հսկայական փոփոխություններ է կրել, տան գներ են փոխվել և այլն, բայց այդ ողջ ընթացքում մենք շարունակել ենք նույն գներն օգտագործել տարբեր դեպքերում՝ և՛ գույքահարկի, և՛ համայնքային ու պետական գույքն օտարելու դեպքում։ Միշտ այդ խնդիրը եղել է, քանի որ այդ արժեքները չեն համապատասխանել իրականությանը։ Այսինքն՝ կադաստրային արժեքը պետք է մոտ լինի շուկայականին։ Միշտ եղել է այս խնդիրը, բայց տարբեր պատճառներով այն չի դրվել շրջանառության մեջ, քանի որ հենց նման մանիպուլյացաների մեծ ռեսուրս է, և դրա համար քաղաքական համարձակություն է պետք, որովհետև նման ձևով, քիչ ջանքերի գնով կարելի է աղմուկ բարձրացնել։ Կարծում եմ՝ նոր իշխանության լեգիտիմությունը և քաղաքական կամքը թույլ տվեցին, որ հարցը հիմա քննարկվի։ Սրանով մենք մշակում ենք այն տրամաբանությունը, թե մենք ոնց ենք գնահատում, իսկ դրանից հետ արդեն կորոշվեն դրույքաչափերը՝ որն է հարկվում, որը՝ ոչ, որն ինչքանով է հարկվում։

-Երբ Նիկոլ Փաշինյանն ընդդիմադիր պատգամավոր էր, շատ էր խոսում շքեղության հարկի մասին, երբ մարդը հարկվում է ըստ իր ունեցած գույքի արժեքի։ Հնարավո՞ր է, որ հետագայում Հայաստանում էլ լինի նման հարկման տեսակ։

-Ես հարկերի էքսպերտ չեմ, բայց սա անուղղակի կարող ենք համարել շքեղության հարկի բաղադրիչ։ Շքեղությունն ունի մի քանի դրսևորումներ, մենք այս պահին դիտարկում ենք անշարժ գույքի կոնտեքստում։ Ես չեմ բացառում, որ նման հարկման տեսակ կարող է լինել, վայց ես հարցի անմիջական հասցեատերը չեմ։ Հարկման մեր տրամաբանությունը ենթադրում է, որ մենք պետք է ունենանք հարկման տարբեր գործիքներ, որոնց միջոցով բարձր եկամուտային սեգմենտ ունեցող մարդկանցից ավելի շատ հարկեր կվերցնենք, իսկ ավելի քիչ եկամուտ ունեցող մարդկանցից՝ ավելի քիչ։