Մարդիկ, ովքեր տարել են COVID-19-ը, հոգեբույժի պացիենտ դառնալու վտանգի տակ են: Հոգեբուժական ճյուղը պետք է նախապատրաստվի դեպրեսիայի, հետվնասվածքային սթրեսային խանգարման և այլ խանգարումներից բողոքող մարդկանց ներհոսքին: Այսպիսի եզրակացություն է արվել Lancet Psychiatry ամսագրում տպագրված գիտական հոդվածում:
Հետազոտողները իրականացրել են գիտական աշխատանքների մետա-վերլուծություն՝ կապված SARS-Cov-2-ով , SARS-Cov-ով և MERS-CoV-ով վարակված հիվանդների հետ: Բժիշկներին հետաքրքրել են հոգեկան ախտանշանները ինչպես հիվանդության ընթացքում, այնպես էլ՝ դրանից հետո:
Հեղինակները տվյալների բազայում հայտնաբերել են 1963 հրապարակված ուսումնասիրություններ և 87 նախնական տպագրություններ այդ թեմայով: Բայց միայն 65 գիտական հոդվածներ և յոթ նախնական տպագրություններ են բավարարել ընտրության խիստ չափանիշները:
Ընդհանուր 72 ընտրված ուսումնասիրության ընթացքում ընդգրկվել է 3559 հիվանդ (նմուշների չափը տատանվում էր 997 հոգուց մինչև մեկ հիվանդ): Հետազոտվողների հոգեկան վիճակի դիտարկման ժամանակահատվածը տատանվել է 60 օրից մինչև 12 տարի: Գիտական աշխատանքները ընդգրկել են բոլոր տարիքային խմբերը. եղել են և 12 տարեկանից ցածր երեխաներ և հասուն 68-ամյա հիվանդներ: Հետազոտւթյուններն անցկացվել են Մեծ Բրիտանիայում, Հոնկոնգում, Կանադայում, Չինաստանում, Սաուդյան Արաբիայում, Սինգապուրում, Միացյալ Նահանգներում, Ֆրանսիայում, Հարավային Կորեայում և Ճապոնիայում:
Հեղինակներn ընտրել են այնպիսի աշխատանքներ, որոնք վերաբերել են հոսպիտալացված հիվանդներին: Այսպիսով, հետազոտության մեջ չեն ներառվել մեղմ և ասիմպտոմատիկ դեպքերը:
SARS-Cov-2- ին նվիրվել է ընդամենը 12 հրապարակում, և դրանցից յոթը դեռ չեն ստուգվել: Հետևաբար, մնում է ապավինել այն փաստին, որ իր հոգեկան դրսևորումներում նոր հիվանդությունը նման կլինի երկու այլ կորոնավիրուսային ինֆեկցիաներին, որոնց համար ավելի շատ տվյալներ են հավաքված:
Այսպիսով, ի՞նչ է ցույց տվել կուտակված գիտական գրականության ուսումնասիրությունը:
COVID-19- ի վերաբերյալ 12 ուսումնասիրությունների ընթացքում հիվանդության սուր փուլում գրանցվել են հոգեկան խանգարումներ: Վերակենդանացման բաժանմունքում գտնվող հիվանդների 65% -ի մոտ առաջացել է գիտակցության մթագնում, 69% -ի մոտ`տենդային գրգռվածություն, իսկ 21% -ի մոտ` գիտակցական վիճակի փոփոխություն: Բայց այս ախտանշանները վերանում էին հենց որ հիվանդի վիճակը լավանում էր:
Այնուամենայնիվ, հետազոտողները եզրակացնում են, որ վերականգնված հիվանդների հոգեկան վիճակը պետք է վերահսկվի՝ անհրաժեշտության դեպքում օգնելու համար:
Ինչպե՞ս կարող է վիրուսային վարակը ազդել հոգեկան վիճակի վրա: Կան շատ հնարավոր մեխանիզմներ: Կորոնավիրուսը կարող է ուղղակիորեն հարձակվել նյարդային բջիջների վրա: Վարակի հետևանքով առաջացած «իմունային փոթորիկը» ևս կարող է ազդեցություն ունենալ: Մի մոռացեք, որ թոքերի վնասումը կարող է հանգեցնել արյան մեջ թթվածնի պակասի, և դա կարող է կործանարար ազդեցություն ունենալ: Կա նաև զուտ հոգեբանական ազդեցություն. հիվանդությունը, որի դեմ դեղամիջոց չկա, և հնարավոր է ճակատագրական ելք, հազիվ թե նպաստի հուզական հավասարակշռությանը: