ԱՄՆ Ներկայացուցիչների պալատի Արտաքին հարցերով հանձնաժողովի նախագահ Էդ Ռոյսը, կոնգրեսականներ Բրեդ Շերմանը, Թոնի Կարդենասը, Աննա Էշուն և Քեթրին Քլարքը ոգեկոչել են Սումգայիթի ջարդերի 26-րդ տարելիցը և դատապարտել Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի հրահրած շարունակական բռնությունները և ահաբեկումները հայության դեմ: «26 տարի առաջ կատաղի հրոսակախմբերը շրջապատեցին Խորհրդային Ադրբեջանի Սումգայիթ ծովափնյա քաղաքը' բռնի և վա յրագ ջարդերի միջոցով տեռորի ենթարկեցին նրա բնակիչներին: Դրան հաջորդող օրերին այս արշավախմբերը պարբերաբար իրենց թիրախի տակ էին առնում էթնիկ հայերին փողոցներում և իրենց տներում, հարձակվում և սպանում հարյուրավորների»,-նշել է կոնգրեսական Ռոյսը:
«Մենք հիշում ենք Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությունը, ինչպես նաև Ադրբեջանի քաղաքական առաջնորդների սադրիչ հռետորաբանությունը և շարունակական ռազմական բախումները սահմանում: Շատ կարևոր է, որ Ադրբեջանի առաջնորդները զերծ մնան սադրիչ հայտարարություններից և հանձն առնեն ԼՂ-ում երկարաժամկետ խաղաղությանն ուղղված բանակցությունների իրականացմանը»,- հավելել է նա:
Կոնգրեսական Շերմանը խոսել է Սումգայիթի, Կիրովաբադի և Բաքվի հայկական ջարդերի ոգեկոչման կարևորության մասին. «Եթե մենք ակնկալում ենք դադարեցնել ապագա կոտորածները, մենք պետք է ընդունենք այս սարսափելի իրադարձությունները և երաշխավորենք, որ դրանք այլևս չեն կրկնվեն»:
Կոնգրեսական Կարդենասն ընդգծել է, որ ադրբեջանական ուժերը շարունակում են խախտել 1994 թվականին կնքված զինադադարը Ղարաբաղի հյուսիսում: «2004 թվականին ՆԱՏՕ-ի հովանավորած անգլերենի դասընթացների ժամանակ հայ սպային քնի ժամանակ գլխատած մարդասպան Ռամիլ Սաֆարովը տուն վերադարձավ որպես հերոս և «Ադրբեջանի Մարդու իրավունքների պաշտպան Էլմիրա Սուլեյմանովայի կոմից ադրբեջանցի երիտասարդությանը ներկայացվեց որպես հայրենասիրության օրինակ»,-ասել է կոնգրեսականը:
«Առանց մեր ճանաչման և դատապարտման բռնությունների օղակը կշարունակվի»,- իր հերթին զգուշարցրել է կոնգրեսական Էշուն: Իսկ Քեթրին Քլարքը հավելել է, որ չպետք է մոռանալ Սումգայիթից ստացած դասերը: «Մենք բարոյական պարտականություն ունենք հանդուրժողականություն և արադարություն խթանել և պարտավորվածությունուն' ճանաչելու կոտորածները որ հետ են պահում մեզ մեր ընդհանուր նպատակից»,-ասել է նա:
1988 թվականի փետրվարի 27- 29-ը Խորհրդային Ադրբեջանի Սումգայիթ քաղաքում ադրբեջանական իշխանությունների կողմից պետական մակարդակով կազմակերպվել է քաղաքի հայ ազգաբնակչության եղեռն և զանգվածային տեղահանություն: Հայ ազգի դեմ իրականացրած այս հանցագործության նպատակն էր կանխել Արցախյան շարժումը, հայերին ահաբեկելով նոր արյունահեղ գործողությունների հեռանկարով՝ կանխել Արցախյան ազատագրական պայքարի տարածումը:
