Վե՛րջ։ Ամեն ինչ կարծես ընկավ իր տեղը։ ԿԸՀ-ն հրապարակեց 2013 թվականի նախագահական ընտրությունների վերջնական արդյունքները և ինչքան էլ, որ անհավանական էր ու անսպասելի, գործող նախագահ Սերժ Սարգսյանն արդեն փաստացի վերընտրվեց ՀՀ նախագահի պաշտոնում: Այսուհետև, արդեն անհրաժեշտ է միայն համբերություն։ Ո՞ւմ… Բոլորին, բոլոր փոփոխություն ակնկալողներին, իսկ այդպիսիք Հայաստանի Հանրապետությունում կազմում եմ ահռելի մեծամասնություն: Ըստ տրամաբանության՝ յուրաքանչյուր ընտրությունից հետո դրականի փոփոխումն ամենացանկալի երևույթն է հասարակության համար: «Ընտրությունները կեղծվա՞ծ են, թե՝ ոչ», «Ո՞վ է հաղթել իրականում դրանց արդյունքում», այս ամենից զատ քաղաքացին միշտ էլ նորի սպասում ունի, իսկ այսօր ՀՀ նախագահը փաստացի Սերժ Սարգսյանն է։ Այսինքն, հետևություն. քաղաքացին, այնուամենայնիվ, փոփոխություն պետք է սպասի հենց ՀՀ նախագահից: Սակայն իրականում փոփոխություններն արդեն իսկ մեկնարկել են, բայց այսօրվանից հետո մեկնարկում է արդեն իրական փոփոխությունների ժամանակաշրջանը, այլ ոչ թե պարտության հետևանքով մեկնարկած պատիժների փուլը: Իսկ այդ պաշտոնների բուրգի գագաթում էլ հենց գտնվում է վարչապետի աթոռը, ում լիազորություններն ավելի քան ազդեցիկ են ներքաղաքական դաշտում: Իսկ այդ աթոռի համար պայքարողների շարքը օր օրի համալրվում է նորանոր անուններով:

Հիմնական թեկնածուների՝ Հովիկ Աբրահամյանի, Տիգրան Սարգսյանի, կողքին, ավելանում են «Տաշիր»–ի Կարեն Կարապետյանի և նախկին քաղաքապետ Կարեն Կարապետյանի անունները, ովքեր ևս ունեն «շանսեր»՝ լինել բուրգի գագաթին: Բայց նախևառաջ մինչ վարչապետի պաշտոնին հավակնելը, սկզբում անհրաժեշտ է հասկանալ, թե նշված գործիչները արդյոք ընդհանրապես տեղ կունենան այդ նոր կառուցվելիք բուրգի թեկուզ ամենաստորին հատվածում:

Նախ Երևանի նախկին քաղաքապետ Կարեն Կարապետյանը, ով կարծես անհետացավ ընդհանրապես թե՛ քաղաքականությունից և թե՛ ՀՀ–ից, այլևս չի դասվում ՀՀ-ում որևէ պաշտոն զբաղեցնելու հավակնորդների շարքին, սակայն իրականում իրավիճակը ահա թե ինչպիսին է։ 2012 թվականին դեռ խորհրդարանական ընտրությունների ժամանակ վարչապետի պաշտոնի համար ՌԴ-ի «առաջարկած» թեկնածուն հենց Կարեն Կարապետյանն էր, որի հետ չհամաձայնելու դեպքում ՀՀ-ում գազի գինը կկրկնապատկվեր: Այդպես չեղավ, որի արդյունքում էլ գազի գնի առումով բանակցությունները դեռ տարվում են ու, ամենայն հավանականությամբ, գինը կբարձրանա, եթե իհարկե վարչապետի պաշտոնը չզբաղեցնի Կարեն Կարապետյանը, սակայն դա էլ հնարավոր չէ մի պարզ պատճառով՝ գերտերությունների հավասարակշռությունը մեր երկրում ապահովելու համար:

Իսկ ահա մյուս թեկնածուն, ում հնարավոր կլինի տեսնել վարչապետի պաշտոնում, Կարեն Կարապետյանն է՝ հայտնի գործարար Սամվել Կարապետյանի եղբայրը, ով իր գործունեությունը հիմնականում ծավալում է ՌԴ-ում՝ չնայած վերջին շրջանում Սամվել Կարապետյանին պատկանող «Դալմա Գարդեն Մոլ»–ի հետ կապված շահարկումներին, որը, իհարկե, անդրադարձավ Սերժ Սարգսյանի և Սամվել Կարապետյանի հարաբերությունների վրա։ Կարեն Կարապետյանի՝ վարչապետի պաշտոնին նշանակվելը հնարավոր կլիներ, եթե, իհարկե, չլիներ նորից նախորդ պատճառը, այն է՝ արտաքին ուժերի գործոնը:

Հովիկ Աբրահամյան. ահա այն առաջին հայացքից ամենահավանական թեկնածուն, որի շանսերը որքան հավանական են, նույնքան էլ՝ հակասական, քանզի այս նախագահական ընտրություններից հետո ասել, թե Հովիկ Աբրահամյանը բարեհաջող կատարեց իր պարտականությունները, սխալ կլինի, քանի որ այս անգամ Սերժ Սարգսյանի պարտությունն ակնհայտ էր և դա տրամաբանորեն կարելի է կապել Հովիկ Աբրահամյանի պարտականությունների կատարման թերացման հետ կամ էլ նույն պարտականությունների գերակատարման հետ: Այս պարագայում, չնայած նրան, որ Հովիկ Աբրահամյանը լրատվամիջոցային նոտայով Սերժ Սարգսյանին հասկացրեց, որ նվազագույնը ինքը պաշտոնավարելու է մինչև իր պաշտոնավարման համար նախատեսված ժամկետի ավարտը, կարող է բոլորովին այլ «էֆֆեկտի» հանգեցնել, այն է՝ Սերժ Սարգսյանի ցասումին, ինչը մենք մեկ անգամ չէ, որ տեսել ենք: Իսկ կոնկրետ Հովիկ Աբրահամյանի հետ կապված ցասումի վառ արտահայտությունը 2011-ին էր, երբ Հովիկ Աբրահամյանը հրաժարական տվեց: Ստացվում է, որ ավելի շատ անհնար է նրան վարչապետի պաշտոնում տեսնելը, քան՝ հավանական: Իսկ ինչ մնում է ԱԺ նախագահի պաշտոնը մինչև ժամկետի ավարտը պաշտոնավարելուն, ապա ինչպես ցույց է տվել ժամանակը, այն կախված է միմիայն երկրի նախագահի որոշումից:

Եվ վերջապես չարչարված Տիգրան Սարգսյան, ով այս հինգ տարիների ընթացքում տեսավ ու ապրեց ամեն ինչ: Իսկ իր պաշտոնավարման հեռանկարի մասին ժամանակին ասել էր՝ «այսքան համբերել եք, մի քանի ամիս էլ համբերեք»: Վարչապետի այս արտահայտությունից ակնհայտ է, որ ինքը՝ որպես անհատ, հեռանալու ցանկություն ունի, չէ որ ցանկացած անօրինականություն նախարարություններում առաջին հերթին հարված էր հենց իրեն, եթե իհարկե խոսքը չէր գնում իր՝ վարչապետի պաշտոնից հեռացման մասին: Այն, որ Տիգրան Սարգսյանը հինգ տարի առաջ հենց վարչապետի պաշտոնում «հայտնվել էր» Արևմտյան թևի կշիռը մեր երկրում ապահովելու համար, պարզից էլ պարզ էր։

Այսպիսով, եթե այս ամենի հետ հաշվի առնենք նաև 2012-ի վերջին Տիգրան Սարգսյանի այցելությունն ԱՄՆ, ապա այն թույլ կտա եզրակացնել, որ հենց նա էլ կշարունակի մնալ վարչապետի պաշտոնում: Սակայն, միևնույն ժամանակ այս բոլոր թեկնածուներից զատ չի կարելի չդիտարկել նաև «անծանոթ դեմքեր»–ի հայտնվելը: Այնուամենայնիվ, վարչապետի պաշտոնի հիմնական նշանակությունը հենց գերտերությունների ազդեցությունների հավասարակշռումն է մեր երկրում:

Գևորգ Ավետիսյան