ԼՂՀ արտաքին գործերի նախարար Կարեն Միրզոյանը հոկտեմբերի 26-ից նոյեմբերի 1-ը աշխատանքային այցով գտնվում էր Կանադայում: Նախարարն «Արցախպրես»-ի հետ բառացիկ զրույցում խոսել է այցի նպատակի մասին, անդրադարձել մի շարք կարևոր հարցերի, ադ թվում նաև ադրբեջանցի դիվերսանտների գործով ընթացող դատավարությանը: «Արմենպրես»-ը ներկայացնում է հարցազրույցն ամբողջությամբ:
- Պարոն նախարար, մամուլից արդեն տեղեկացել ենք, որ Կանադայում արդյունավետ հանդիպումներ եք ունեցել, կխնդրեինք, որ այդ մասին մի փոքր մանրամասնեիք:
-Նախ նշեմ, որ Կանադա իմ այցի նպատակն էր մասնակցել «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի Տորոնտոյի մասնաճյուղի կողմից կազմակերպվող գալա-երեկոյին, որի ընթացքում դրամահավաք է անցկացվել և հավաքված ամբողջ հասույթն ուղարկվելու է Արցախ՝ մի շարք սոցիալական ծրագրերի իրականացման համար: Մասնավորապես, Իվանյան համայնքում կառուցվելու է մանկապարտեզ, գյուղական համայնքներից մեկում՝ համայնքային կենտրոն, կիրականացվեն նաև մի շարք այլ ծրագրեր, որոնք մեր բնակչության համար շատ կարևոր են:
Այցի շրջանակներում եղել են նաև մի շարք հանդիպումներ թե՛ տեղի հայկական համայնքային կառույցների և թե՛ Կանադայի օրենսդիր իշխանության ներկայացուցիչների հետ: Մասնավորապես, հանդիպում է տեղի ունեցել Կանադա-Հայաստան բարեկամություն խմբի անդամների հետ, ինչպես նաև Քվեբեկի նահանգի օրենսդիր մարմնում ներկայացված քաղաքական ուժերի ներկայացուցիչների հետ:
Այդ հանդիպումները լավ հնարավորություն էին ներկայացնելու այն դրական գործընթացները, որոնք առկա են Արցախում, և որոնք մենք պարտավոր ենք ներկայացնել աշխարհին՝ օգտագործելով բոլոր հնարավորությունները:
Որքան էլ Կանադան հեռու է գտնվում Արցախից, այնուամենայնիվ, ես գտնում եմ, որ մենք կարող են ընդհանուր համագործակցության եզրեր գտնել:
- Այցի շրջանակներում Դուք Օտտավայի Քարլտոն համալսարանում հանդես եք եկել «Հարավային Կովկասի տարածաշրջանային անվտանգությունը և մարդու հիմնարար իրավունքների պաշտպանությունը» թեմայով դասախոսությամբ: Հայտնի է, որ Քարլտոնը Կանադայի լավագույն համալսարանների առաջին տասնյակի մեջ է մտնում, ինչպես նաև, որ այն գիտատեխնիկական ուղղվածություն ունի: Հետաքրքիր է` ինչո՞վ էր պայմանավորված նման ուղղվածությամբ համալսարանում դասախոսությամբ հանդես գալը, քանի որ սովորաբար ԱԳ նախարարները նման դեպքերում նախընտրում են հումանիտար թեքումով համալսարաններ:
- Քարլտոն համալսարանում դասախոսությամբ հանդես եմ եկել բուհի հայ ուսանողների միության նախաձեռնությամբ, և նման հրավեր վաղուց արդեն կար: Միջոցառումը բաց էր բոլորի համար և բացի հայ ուսանողներից, նշեմ, օտարազգի ուսանողներ ևս կային, ի դեպ, նաև այլ բուհերից, ինչը լավ առիթ էր ներկայացնելու Արցախը:
Կարծում եմ, իսկապես արդյունավետ հանդիպում էր, քանի որ շատ հետաքրքիր հարցեր են հնչել, որոնց վերլուծությունը թույլ է տալիս ճշգրտել մեր մոտեցումները, հատկապես, թե ինչպես պետք է մեր խնդիրները ներկայացնենք արտաքին լսարանին:
Ասեմ նաև, որ շատ լավ տպավորություններ ունեմ կանադահայ համայնքից. նրանք միավորված են ազգային գաղափարների շուրջ և այդ ուղղությամբ շատ կազմակերպված աշխատանք է իրականացվում, ինչը, անշուշտ, միայն դրվատանքի է արժանի:
-Պարոն նախարար, այս օրերին Ստեփանակերտում՝ ԼՂՀ ընդհանուր իրավասության առաջին ատյանի դատարանում, տեղի է ունենում հուլիսին Շահումյանի շրջանով ԼՂՀ պետական սահմանն ապօրինաբար հատած ադրբեջանական հետախուզական-դիվերսիոն խմբի դատավարությունը: Գաղտնիք չէ, որ այս աղմկահարույց գործի նկատմամբ մեծ է նաև միջազգային հանրության ուշադրությունը: Արդյո՞ք չեք գտնում, որ նպատակահարմար է դատական նիստին հրավիրել միջազգային համապատասխան կազմակերպությունների ներկայացուցիչների:
-Չեմ կարծում, որ այդ դատավարությունը պետք է վերածենք քաղաքական շոուի, դա մեր ոճը չէ: Դատական գործի նպատակն է պարզել, թե ինչպես է տեղի ունեցել հանցագործությունը և համապատասխան պատիժ սահմանել մեղավորների նկատմամբ։ Համոզված եմ, որ դատարանի որոշումը կլինի օբյեկտիվ ու արդար: Սա դատական գործընթաց է, և այն չի կարելի օգտագործել քաղաքական շահարկումների համար:
ԼՂՀ իշխանություններն անում են հնարավորինս, որպեսզի ապահովեն բաց և անաչառ դատական գործընթաց, որին ցանկության դեպքում կարող են մասնակցել նաև միջազգային համապատասխան կազմակերպությունների ներկայացուցիչներ:
- Քաղաքական ակտիվ ժամանակահատվածը 2014-ի համատեքստում կարծես թե ավարտին է մոտենում։ Ի՞նչ արձանագրումներ կարող ենք անել հատկապես ղարաբաղյան հիմնախնդրի կարգավորման գործընթաց ում և, մասնավորապես, ի՞նչ տվեց նախագահների մակարդակով Փարիզում կայացած հանդիպումը:
-Նախ և առաջ դեռ չէի շտապի ավարտել 2014 թվականը, և մինչև տարեվերջ մենք բավականաչափ ժամանակ ունենք, որը պետք է առավելագույնս ինտենսիվ օգտագործենք՝ առաջ մղելով մեր արտաքին քաղաքական շահերը և նպատակները:
Իհարկե, ինչպես և նախորդ տարիներին՝ մեր արտաքին քաղաքական օրակարգի հիմնական հարցը շարունակում է մնալ ադրբեջանա-ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորումը, որտեղ, որքան էլ ձգտում ենք առաջընթաց ապահովել, ցավոք, ադրբեջանական կողմի ապակառուցողական դիրքորոշման պատճառով դեռևս ցանկալի արդյունքի չենք կարողանում հասնել:
Ինչ վերաբերում է Հայաստանի և Ադրբեջանի նախագահների` Փարիզում կայացած վերջին հանդիպմանը, ինչպես նաև դրան նախորդած Նյուպորտի և Սոչիի հանդիպումներին, ապա կարող ենք դրանք դրական գնահատել, սակայն այդ ամենը բավարար չէ բանակցային գործընթացում լիարժեք առաջընթաց ապահովելու համար:
Մեր դիրքորոշումը մնում է անփոփոխ. բանակցային գործընթացում շոշափելի առաջընթաց կարող ենք ունենալ միայն այն պարագայում, երբ վերականգնվի ԼՂՀ լիարժեք մասնակցությունը: Իհարկե, այդ հանդիպումները կարևոր են, որովհետև դա գոնե այն եզակի ձևաչափն է, որը նպաստում է տարածաշրջանում թեկուզև փխրուն, բայց կայունության պահպանմանը:
Ու թերևս այս հանդիպումների գլխավոր խորհուրդն այն է, որ հակամարտությունը պետք է լուծվի բացառապես խաղաղ ճանապարհով՝ բացառելով որևէ այլ եղանակ: Դա շատ հստակ եզրահանգում է, և դա ոչ միայն համանախագահների տեսակետն է, այլև ԼՂՀ և ՀՀ դիրքորոշումը:
-Պարոն Միրզոյան, որպես հարցի շարունակություն` կխնդրեի մի քանի խոսքով անդրադառնայիք ընթացիկ տարում արտաքին քաղաքականության մեջ մեր հաջողություններին:
-Ընդհանուր առմամբ, ընթացիկ տարում մենք մեր աշխատանքները շարունակել ենք՝ հիմնվելով նախորդ տարիներին ունեցած ձեռքբերումների վրա՝ առաջնորդվելով հանրապետության նախագահի կողմից մշակված արտաքին քաղաքականության սկզբունքներով:
Մեզ համար հատկապես շատ կարևոր են այն դրական զարգացումները, որ ունենք ԼՂՀ ճանաչման գործընթացում, մասնավորապես, ինչպես գիտեք, այս տարի ԱՄՆ Կալիֆորնիա նահանգի և եվրոպական մայրցամաքում Բասկերի երկրի կողմից որոշումների տեսքով ճանաչում և սատարում է ստացել Արցախի Հանրապետության ինքնորոշումը:
Տարվա ընթացքում շարունակել ենք զարգացնել ապակենտրոնացված համագործակցությունն արտասահմանյան և արցախյան քաղաքների միջև: Այս ամենը, իմ գնահատմամբ, վկայում է նախ և առաջ այն մասին, որ Արցախը ոչ միայն կայացել է որպես պետություն, այլև հանդես է գալիս որպես պատասխանատու քաղաքական դերակատար, ում հետ պետք է համագործակցել:
Մենք փորձել ենք նաև ընդլայնել խորհրդարանական շփումների շրջանակները և տարվա ընթացքում ունեցել ենք բազմաթիվ արտասահմանյան պատվիրակությունների այցելություններ: Այս համատեքստում առանձնապես, որպես կարևորագույն զարգացում, ես կնշեի Եվրամիություն-Արցախ խմբի ձևավորման մեկնարկը:
Առհասարակ, մենք փորձում ենք վարել բազմակողմանի քաղաքականություն, պահպանել հավասարապես զարգացած հարաբերություններ բոլորի հետ և, իմ խորին համոզմամբ, դրանով են նաև պայմանավորված մեր արտաքին քաղաքակության մեջ առկա դրական զարգացումները:
Իհարկե, այսքանով չենք բավարարվում, և այն բոլոր ձեռքբերումները, որ ունեցել ենք այս ընթացքում, մեզ պարտադրում են աշխատել ավելի մեծ ծավալով, որպեսզի կարողանանք ապահովել նոր հաջողություններ մեր երկրի համար»:
Հարցազրույցը վարեց Վահրամ Պողոսյանը