Մի քանի օր է, ինչ համացանցը ողողել է Հայաստանը ներկայացնող նոր բռենդի ու կարգախոսի քննադատությունը. հանրությունը բավականին կոշտ ընդունեց երկիրը միջազգային հանրությանը ներկայացնելու համար GK Brand ընկերության ստեղծած լոգոտիպն ու դա ուղեկցող կարգախոսը: Առավել ևս, որ չորս երանգներն ու Հայաստանին ոչ սազական կարգախոսը արարելու և աշխարհին ներկայացնելու համար ծախսվել է 400 հազար դոլար:

ELQ-ի հետ զրույցում PR և կոմունիկացիայի փորձագետ, primecommercial Holdingi տնօրեն Սամվել Սահակյանը նշեց, որ Հայաստանն իսկապես կարիք ունի հասկանալի և ընդունելի դառնալու ոչ խորհրդային պետությունների կողմից: Իսկ դրա համար առաջնահերթ հարկավոր է աշխարհին ցույց տալ այն ամենը, ինչը հնարավոր է օգնի մեր խնդիրները լուծելու համար։ «Երբ մենք չենք առաջարկում՝ աշխարհը մեզ սկսում է ընկալել սպոնտան։ Օրինակ, Եվրոպայում Արմենիա ասելիս ասում են՝ օ՜հ, Շարլ Անձնավուր, ԱՄՆ-ում՝ օ՜հ, Քիմ Քարդաշյան, մեր հնդիկ ընկերներից լսում ենք՝ օ՜հ, Ռաշա։ Տուրիզմի շուկայում մեր կտորը ունենալու համար մենք պարտավոր ենք լուրջ աշխատանք տանել ու դառնանք ներկայանալի»,- նշեց նա:

Նախ, հարկավոր է զբոսաշրջիկներին բացատրել, թե ինչ հանգստի հնարավորություններ է ընձեռում Հայաստանը: Ըստ Սամվել Սահակյանի՝ դա անհրաժեշտություն է, որպեսզի զբոսաշրջիկի մոտ առաջանա նախնական հետաքրքրություն դեպի մեր երկիր, որից հետո նա կմտնի համացանց ուսումնասիրելու, ուսումնասիրելուց հետո էլ՝ թանկ ու կրակ ավիատոմսեր գնելու ու մեր երկիր գալու ցանկություն կառաջանա: «Ուրախալի է, որ ընդհանուր Հայաստանի բռենդ հասկացողության մեջ իր հստակ երանգն է ունենում այն գաղափարը, որ Հայաստանում ապրում են խելացի մարդիկ։ Դրան շատ նպաստեց մեր դպրոցներում շախմատի պարտադիր դասեր ներառելը, Հայաստանի շախմատի հավաքականի հաջողությունները, զուգահեռ կառավարությունը սահմանեց որոշակի արտոնություններ IT ոլորտի համար և արդյունքում մենք ունենք շատ խոստումնալից, դինամիկ զարգացող IT ոլորտ։ Բայց, ցավոք, տուրիզմի ոլորտում իրականցվող անգրագետ քաղաքականությանը նույնիսկ այս աղմուկ բարձրացրած լոգոտիպը չի օգնի»,- շեշտեց Սահակյանը։

Ոլորտի փորձագետը նշեց, որ պետության բռենդը շատը դժվար է դատարկ տեղը կառուցել, որովհետև կառուցմանը մասնակից է ամբողջ ազգը։ Օրինակ, երիտասարդների համար, որոնք կրթվել են Արցախյան ազատամարտի քարոզչության ներքո, շատ դժվար է ընկալել հաճախ բարձրաձայնվող «դուք պետք է դադարեցնենք նվնվալը, պետք է հանեք ձեր վրայից զոհի, ցեղասպանությունից մազապուրծ եղածի իմիջը և հանդես գաք որպես պայքարող» մոտեցումը։ «Մեր պապերի և տատերի կոմունիկացիան արտաքին աշխարհի հետ հիմնականում կրել է այդ ուղերձը, իսկ մենք՝ երիտասարդներս, լրիվ հակառակ կոմունիկացիա ենք ստացել, այդ իսկ պատճառով ունենք դիսոնանս։ Ամեն պետություն ստեղծում է իր շուրջ իր ազգային արխետիպից բխող իմիջ, որը հետագայում վերածվում է բռենդի և գրագետ ձեռքերում վերածվում հավելյալ շահույթի։ Մարդիկ, եթե ցանկանում են էժան հանգստանալ, գնում են Եգիպտոս, ցանկանում են որակյալ բժշկություն ստանալ՝ գնում են Իսրայել կամ Գերմանիա, ցանկանում են էժան ապրանք բերել՝ գնում են Չինաստան կամ Դուբայ։ Ի՞նչ պետք է ցանկանա մարդը, որպեսզի գա Հայաստան: Սա մեր կառավարության առջև ծառացած ամենակարևոր խնդիրն է, որը ունակ է ապահովել հսկայական ֆինանսական հոսքեր»,- նշեց Սահակյանը։

Երկրի բռենդը, շարունակեց նա, կարող է գործել հակառակ և վնասներ պատճառել պետությանը. առնվազն տարօրինակ կլինի այն ներդրողը, ով ներդրումներ կանի Ադրբեջանում բարձր տեխնոլոգիաների ոլորտում՝ նվազագույնը գոնե համապատսխան կրթական ռեսուրսի բացակայության պարագայում։ Այսինքն, որպեսզի Հայաստան բռենդը ճանաչելի դառնա, մենք պետք է ինքներս որոշենք, թե որն է այդ բռենդի յուրահատկություններն ու արժեքները։ «Դա միայն դիզայների, ռեժիսորի, մարկետոլոգի կամ հոգեբանի գործ չէ, այստեղ կենտրոնական դերը պետության ղեկավարությանն է։ Իսկ միջազգային պրակտիկան հետևալն է. առանձնացնել խոստումնալից ոլորտները և ճիշտ ընդգծել առավելությունները, մաքսիմալ շատ կոմունիկացիա իրականացնել և ցանկալի է՝ պետական մակարդակով։ Մեկ փոքրիկ դրական օրինակ. հաճախ պաշտոնական հանդիպումների ժամանակ տեսնում ենք սեղանին դասավորված «Ջերմուկը», մենք սեղանին չենք դնում եվրոպացուն ծանոթ «Պերյե» կամ «Սան-Պելեգրինո»։

Այս քայլով մենք մեր պետական գործնկերների մոտ ստեղծում ենք համեղ հանքային ջրեր ունեցող երկրի իմիջ։ Կամ՝ Շվեյցարիան երկար ժամանակ հանդիմանում էր ԱՄՆ -ին բանկային գաղտնիքի ռեժիմի թուլացման հարցում, քաջ գիտակցելով, որ տվյալ թուլացումը լուրջ անդրադարձ կունենա և որպես հետևանք՝ կապիտալի արտահոսք կլինի»։ Ինչ վերաբերում է վերջերս աղմուկ բարձրաձրած GK Brand-ի կողմից ներկայացրած լոգոտիպին, Սամվել Սահակյանը նշեց, որ լոգոտիպը և մշակված բռենդը կրում են տուրիստական ուղղվածություն և խնդիր ունեն զբոսաշրջիկի մոտ, որը հաճախ խորը գիտելիքներ Հայաստանի մասին չունի, տրամադրություն ստեղծել և որոշում կայացնել՝ բազմաթիվ առաջարկներից ընտրելով հենց Հայաստանը։

«Ընդդիմախոսների ալիքը գլխավորում են վիզուալիզացիայի մասնագետները՝ խումբ, որի առաջ քաշած հարցերը հիմնականում ճաշակային են։ Նրանք էմոցիոնալ ոլորտի աշխատողներ են՝ խիստ ընդգծված ճաշակային և ոճային մոտեցումներով։ Նրանք միշտ դեմ են, որովհետև ամենալավ լոգոտիպը կարող են նկարել միայն իրենք կամ իրենց ճաշակի մարդիկ։ Այստեղ, իմ կարծիքով, ամենակարևորը հասարակ մարդկանց առաջնային ընկալումն է, այն էլ՝ ոչ հայերի։ Իսկ ես բազմաթիվ արձագանքներ եմ լսել, որ գնահատականները դրական են։ Բացի այդ, ընդդիմախոսների մի մասն էլ բողոքում է, որ Հայաստանի հազարամյա պատմությունը, խորությունը, տանջանքները, Քրիստոնեությունը, Տիգրան Մեծը, Նոյան տապանը, տոլման և ղափաման արտացոլված չեն այս լոգոտիպում։ Դա ազգային բարդույթի պես մի բան է, երբ մենք մեր հյուրերին այնքան ենք սեղանի շուրջ պատվում, ակնկալելով նրանց դրական գնահատականները, իսկ հյուրը պարզապես ուզում է քնել։ Մեկ խորհրդանիշի մեջ այդքան իմաստային ծանրաբեռնվածություն հագեցնելը սխալ է, և այդ մարդկանց ուղղակի ցանկանում եմ հիշեցնել, որ մի քանի տարի առաջ մենք նույնիսկ բողոքում էինք մեր պետական Զինանշանի դեմ, որն իրականում կրում է մեծ քանակի սիմվոլիզմ»,- թվարկեց նա:

Սահակյանը շեշտեց՝ հնարավոր չէ ստեղծել մի լոգոտիպ, որը դուր կգա բոլորին։ Բայց, անկախ ամեն ինչից, մենք ժամանակ չունենք, մեզ այդ լոգոտիպը և բռենդը պետք էր դեռ երեկ։ Իսկ ինչ վերաբերում է քննադատությանը, որ նման լոգոտիպ ստեղծելը հաստատ չարժեր այն 400 հազար դոլարը, որ ծախսվել է, փորձագետը նկատեց, որ այդ գումարի մեծ մասը Հայաստանի բյուջեից չի. «Ինձ համար դա կարևոր է այնքանով, որ բացառվեն կոռուպցիոն վտանգները: Իսկ գինը լավն է, թե վատ՝ սուբյեկտիվ է։ Ավելի թանկ գնով լոգոտիպներ էլ կան, կան նաև անվճար պատրաստված։ Բայց հստակ է, որ լուրջ մասնագետների թիմը և մեկ տարի տևողությամբ ուսումնասիրությունները հաստատ կարժենան այդքան»,- հավելեց նա։

Աննա Հովակիմյան