Նոյեմբերի 2-ին մետրոյի Հանրապետության հրապարակի կանգառի մուտքի մոտ ներկայացվեց գերմանացի արվեստագետ Լինդա Նադջիի բեմադրած «ՀուԶանք ու Զանգ» պիեսը, ինչը հասարակական-քաղաքական գործիչների, քաղաքացիների մեծ մասի շրջանում լուրջ քննարկումների, քննադատությունների պատճառ դարձավ: Պերֆորմանսը ներկայացնող մասնակիցների ու քաղաքացիների միջև անգամ քաշքշուկ եղավ: Նարեկ Սարգսյան անունով երիտասարդը փորձեց «զելյոնկա» լցնել ներկայացման մասնակիցների վրա' պնդելով, թե նրանք սատանիստներ են: Քաղաքական տարբեր ուժեր տարբեր դիրքորոշումներով հանդես եկան: ԼՈՒՐԵՐ.com-ի թղթակիցը զրուցել է դերասան, «Իմ Քայլը» խմբակցության պատգամավոր Արթուր Մանուկյանի հետ՝ պարզելու նրա տեսակետն ու մասնագիտական դիրքորոշումը թեմայի վերաբերյալ:
«Ես ցնցված եմ, որ կան արվեստագետներ, որոնք արվեստի գրաքննություն են պահանջում: Երբ արվեստից, մշակույթից հեռու մարդիկ ասեն, որ արվեստը պիտի հստակ լինի, սահմաններ ունենա և այդ սահմանները պիտի հսկվեն, որպեսզի դրանցից ոչ ոք դուրս չգա, ես նորմալ կտանեմ, բայց երբ արվեստը գրաքննելու կոչ են անում հենց արվեստագետները' ես ապշում եմ: Ես մտածում եմ՝ գուցե այդ մարդիկ չգիտեն՝ ինչ է գրաքննությունը, թե ինչ ավերակներ է թողել այդ սարսափելի երևույթը մարդկության պատմության մեջ»:
Այն հարցին, թե ինչն էր պատճառը, որ պերֆորմանսն այդքան բուռն քննարկումների առիթ դարձավ, և արդյոք դրա հիմքում քաղաքական ենթատեքստ կար, Մանուկյանը պատասխանեց. «Ես չեմ տեսել այդ պերֆորմանսը, չեմ կարող գնահատել, բայց պերֆորմանսը, որպես արվեստի ճյուղ, արդեն հարյուրավոր տարիներ գոյություն ունի, այն արվեստի մի մասն է, արվեստագետի ինքնարտահայտվելու ձևը: Պերֆորմանսը հենց նրա համար է, որ ներկայացվի, ցուցադրվի հանրությանը հենց հանրային տարածքում: Պերֆորմանսը նրա համար է, որ խոսակցություն բացի, երկխոսության առիթ դառնա, որ նույնիսկ պրովոկացիա անի: Պերֆորմանսի վերաբերյալ բարձրացած աղմուկի մեջ բովանդակային մասը կազմում է զրոյին մոտ տոկոս: Այդ աղմուկն ամբողջովին քաղաքական շահարկվում է նախկին հանցագործների, նախկին գող-ավազակների ու թալանչիների կողմից: Մարդիկ, ովքեր ամբողջ գյուղի նախիրը գողացել են, մի կովի մի ոտքից խաշ են դրել, բաժանել են սոված գյուղացուն ու բարերար են դարձել, այսօր եկել, արվեստ են քննադատում»:
Արվեստը սահմանել, քննադատել ու գրաքննել ցանկացողների մասին կարծիք հայտնելիս պատգամավոր-դերասանն ասաց. «Աշխարհում ոչ մի արվեստաբան, համաշխարհային ճանաչում ու հռչակ ունեցող ոչ մի արվեստագետ չի կարողացել սահմանել՝ ինչ է արվեստը: Աշխարհն ընդունել է, որ արվեստը չեն սահմանում, իսկ մենք սահմանում ու սահմանափակում ենք, փոխարենն ուղղակի ընդունել-չընդունելով մեզ ներկայացված արվեստը: Որովհետև ընդունել-չընդունելն է մեր իրավունքը, հավանել-չհավանելը, ոչ թե կաղապարելն ու սահմաններ գծելն այնպիսի դարում, երբ մարդն ազատ է արտահայտել իր մտքերն ու գաղափարները: Փողոցում, հրապարակներում պերֆորմանսներ ցուցադրելը Հայաստանում է նորություն, մեզ համար է խորթ ու տարօրինակ, այդ երևույթն ընդունված է ողջ աշխարհում»:
Մանուկյանի կարծիքով' Հայաստանում արվեստի մասին կարծիքներ են հայտնում մարդիկ, ովքեր արվեստի հետ աղերսներ չունեն: «Արվեստի մասին կարծիք է հայտնում մի մարդ, օրինակ, որը սրտաճմլիկ երգում ու հրապարակում է այնպիսի երգեր, որոնք ժամանակին Կոմիտասն անվանում էր տաջկական: Այո, նույնիսկ ոչ թե թուրքական, այլ տաջկական: Այ, այդպիսի երգեր լսողը թող իմանա՝ ում հոգեկերտվածքն ունի ինքը, որովհետև մարդու լսած երաժշտությունը ձևավորում է մարդուն, նրա միտքը: Դրա համար է այդ մարդը հայկական տարածքում այդքան «մունաթով», այդքան դժգոհ, որովհետև չեն կարող տաջիկը կամ թուրքը հայկական տարածքում «անմունաթ» լինել: Սա ամենևին թող չհնչի ու չընկալվի որպես ազգերի հանդեպ խտրականություն, բայց ասում եմ, որ ինքն իմանա, որ տաջիկի երաժշտություն է լսում, երգում, հետո էլ, գոհ-գոհ ման գալով, մարդկանց է քննադատում, արվեստ է վերլուծում ու սահմանում: Այդպիսի մարդն այսօր դարձել է արվեստաբան մեր գլխին»:
