Մերձբալթյան երկրների անկախացման գործընթացը, բավականին հետաքրքիր է: Ընդհանրապես Մերձբալթյան տարածաշրջանը, որը Մոլոտով-Ռիբենտրոպ պակտի և խորհրդային իշխանությունների կողմից ռուսաֆիկացման քաղաքականության հիմնական զոհերից էր, դրա հետ մեկտեղ նաև խորհրդային շրջանում ամենահակառուսական կամ անկախական տրամադրություններ ունեցող տարածաշրջանն էր: Պատահական չէ, որ Մերձբալթյան երկրների ժողովուրդները առաջիններից էին, որոնք 1980-ականների վերջին բուն ԽՍՀՄ տարածքում սեփական երկրների անկախության համար մարտահրավեր նետեցին խորհրդային կայսրությունը և նրա կողմից իրականացվող ռուսաֆիկացման քաղաքականությանը: Օրինակ պատմության մեջ այս օրը՝ 1988թ. հոկտեմբերի 8-ին Լատվիայում ստեղծվել էր «Լատվիական ժողովրդական ճակատը»: «Լատվիական ժողովրդական ճակատը» երկրում գործող ամենակազմակերպված ընդդիմադիր միավորումն էր: Նա ուներ անգամ սեփական «Atmoda» ամսագիրը: Ստեղծման օրվանից ի վեր նախաձեռնությունն իսկական գլխացավանք էր խորհրդային իշխանությունների համար: Շատ շուտով «Լատվիական ժողովրդական ճակատը» դարձավ համաժողովրդական շարժում, որն իր մեջ 100 հազարավոր մարդկանց ներառեց: Նրանց շարքերում կային, մտավորականներ, ուսանողներ և դե իհարկե 1960-70-ականների դիսիդենտական պայքարի ճանապարհով անցած լատվիացի դիսիդենտներ: Այդ շրջանում հարևան երկրներում նույնպես կային հզոր նախաձեռնություններ, որոնք ղեկավարում էին ժողովրդական գործընթացները: Խոսքը իհարկե գնում է լիտվական «Սայուդիս»-ի և «Էստոնական ժողովրդական ճակատի» մասին: Վերջին երկուսը նույնպես ամենաառարկայական դերն ունեցան իրենց երկրներում ժողովրդական շարժումների հաղթանակի հասնելու գործում: Այս 3 նախաձեռնությունները շատ հաճախ համագործակցում էին միմյանց հետ: Այդ համագործակցության ամենաառարկայական դրսևորումը տեղի ունեցավ 1989թ. օգոստոսի 23-ին, երբ Լատվիայի Լիտվայի և Էստոնիայի քաղաքացիները մոտավորապես երկու միլիոն մարդ շուրջ 600կմ երկարությամբ կենդանի շղթա կազմեցին, միացնելով Թալին Ռիգա և Վիլնյուս քաղաքները, դրանով իսկ, փորձելով աշխարհի ուշադրությունը հրավիրել, 50 տարի առաջ նույն օրը կնքված Մոլոտով-Ռիբենտրոպ պակտին, որը Մերձբալթյան երկրների համար ճակատագրական նշանակություն էր ունեցել հնարավորություն տալով ԽՍՀՄ կողմին օկուպացնել Մերձբալթյան տարածաշրջանը: Այդ ակցիան նաև հստակ նպատակ ուներ ցույց տալու Մերձբալթյան երկրների ժողովուրդների անկախության ձգտումը: Ակցիան դասական Խաղաղ անհնազանդության բնույթ կրող ֆենոմենալ գործողություն էր, որը պատմության մեջ մտավ «Բալթյան ճանապարհ» անվանումով:
Առաջարկում ենք նաև
28/06/23 15:31
Նիկոլ Փաշինյանը Էրդողանի հետ քննարկել է հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման գործընթացը
15/06/17 11:57
Արցախում բավականին հետաքրքիր նախագիծ է մեկնարկվում
03/11/15 22:13
Բավականին հետաքրքիր երևույթ է միջազգային լրատվադաշտում լրատվական հոսքերին հետևելու պրոցեսը
05/11/14 18:26
Բավականին հետաքրքիր պար-խաբկանք՝ 8 աղջիկներով (տեսանյութ)
17/09/14 12:48
Լուսանկարներ, որոնք ապացուցում են, որ երեխաներին մեծացնելը բավականին հետաքրքիր է (20 ֆոտո)
20/10/13 19:37
Կարեն Կարապետյանի կնոջ ազգականին բարձր պաշտոն են տվել
19/10/13 14:09
Հայաստանի վարչապետը, նախարարներն ու պատգամավորները անսպասելի և հապճեպ հավաքվել են ՀՀԿ գրասենյակում
08/05/13 16:47
Լուսինե Բադալյան.«Քաղաքական գործիչը մարդ չէ»
04/04/13 07:48
Գործընթացների ազդեցությունը Հայաստաննի վրա
Ամենադիտված
11:20
Լույս չի լինի
Լրահոս
18:05
Եթե գերտերությունը գեոտնտեսական շահեր է հետապնդում, ապա խոչընդոտում է այդտեղի ժողովուրդների անկախացմանն ու պետականակերտմանն ուղղված գործընթացներին. Դա...
17:27
Եթե Հայաստանը որոշի դուրս գալ ՀԱՊԿ-ից, հարց է՝ ինչպես է նրա ներկայիս ղեկավարությունը գնահատում երկրի առջև ծառացած սպառնալիքները. Թասմաղամբետով
17:04
Չպետք է թույլ տանք, որ պատմությունը կրկնվի․ ԵԽ զեկուցողն իր աջակցությունն է հայտնել աշխարհասփյուռ հայերին
15:33
Այսօր մենք պետք է անենք ավելին, քան պարզապես անցյալի կոտորածները սգալն է․ Նուբար Աֆեյանը դիմել է համաշխարհային հանրությանը
15:01
Հայրս հեռախոսազրույցի ընթացքում մի մտահոգիչ արտահայտություն արեց. Ռուբեն Վարդանյանի որդին հարցազրույց է տվել CNN-ին
14:00
Թե բա՝ Մեծ Եղեռն, գուցե՝ տխուր միջադեպ... և սա հանուն առևտրի. լրագրողը հեգնանքով մեկնաբանել է Հայոց ցեղասպանություն իրավական եզրույթից վարչապետի խուսա...
13:04
Կիրանցում շարունակում են ճանապարհը փակ պահել․ հայրենիքի սահմանների պաշտպանության չորրորդ օրն է
11:45
Այսօր արդեն ունենալով անկախ պետություն՝ մենք պետք է շարունակենք ամրանալ և բացառենք նման արհավիրքը
11:30
Հայոց Ցեղասպանությունը պարզապես անցյալի ողբերգություն չէ, այն շարունակական իրականություն է. ԵԽ գերմանացի պատգամավոր
10:46
Փաշինյանը 3 անգամ կիրառել է Հայոց ցեղասպանություն, 11 անգամ` Մեծ եղեռն ձևակերպումները. թյուրքագետ
09:50
Սա հպատակության, այլ ոչ թե խաղաղության ճանապարհ է. Սերժ Սարգսյանի ուղերձը՝ Ցեղասպանության տարելիցի առթիվ
08:25
Ով փորձում է ջնջել պատմական մեր հիշողությունը, անիծյալ պիտի լինի նրա ու նրա ընտանիքի անունն ու հիշատակը հավիտենապես. Արշակ արքեպիսկոպոս Խաչատրյան
15:59
Սլովենիան ողջունել է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանազատման գործընթաց սկսելու համաձայնությունը
14:43
Տավուշի անվտանգության գոտու մի հատված Նիկոլն այսօր փլուզելու է. սահմանազատումը տարածք հանձնելն է. Վարուժան Գեղամյան
14:03
Գործ ունենք ոչ թե սահմանազատման, այլ միակողմանի զիջումների հետ. դեմ ենք դրան. «Բարձունք» կրթական շարժում
13:59
Ռուբեն Ռուբինյանն ընդունել է ՀՀ-ում Հունաստանի արտակարգ եւ լիազոր դեսպան Խրիստոս Սոֆիանոպուլոսին
13:34
Նոյեմբերյանում ԵԿՄ ավտոմեքենան քշել է բնակիչների ուղղությամբ, երկու հոգի լուրջ վնասվածք է ստացել (տեսանյութ)
10:15
Կիրանցի գյուղապետը գիշերը հանդիպել է գյուղացիներին եւ ասել, որ իշխանությունները ինչ պլանավորել են, դա էլ անելու են
09:52
«Հիմա փոքր Վարդանն է բոլորիս ուժ տալիս, եղբայրները խենթանում են նրա համար». Վարդան Կևորկովն անմահացել է 2022 թ. սեպտեմբերի 13-ին Ներքին Հանդի դիրքում....
09:15
«Հրապարակ»․ Ադրբեջանն Ալմա-Աթայի հռչակագրից հրաժարվելու հիմքեր է ամրագրել, որ ավելին ստանա Հայաստանից