Հայկական մամուլում վերջին օրերին կրկին հառնեց Գագիկ Ծառուկյանի եւ ԲՀԿ-ի թեման: Աշխուժության առիթը Ծառուկյան-Րաֆֆի Հովհաննիսյան հանդիպումն էր եւ ԲՀԿ քաղխորհրդի վերջին նիստը:
Այդ հանդիպումն ու նիստն ըստ էության իրենցից ոչինչ չէին ներկայացնում, ինչպես նախորդ նիստերն ու հանդիպումները: Դրանց ԲՀԿ-ն մոտեցել էր արդեն որպես Ռիչարդ Կիրակոսյանի ասած՝ քաղաքական դիակ: Խորհրդարանի ընտրության շրջանում ԲՀԿ քաղաքական ծրագրերը տապալվեցին, այս կուսակցությունը չմասնակցեց նախագահի ընտրությանը, իսկ Ծառուկյանի Բրյուսել կատարած այցը նրան եւ ԲՀԿ-ին հանեց միջազգային հանրության հնարավոր գործընկերների ցանկից:
Տապալվել է նաեւ այսպես ասած ռուսական գիծը. Ռուսաստանի իշխանությունն ակնհայտորեն հակված է համագործակցել Սերժ Սարգսյանի վարչակազմի հետ, եւ ռուսները կարծես թե թուլացրել են այսպես ասած «ներքին» պահանջները: Ընդհանրապես, հայ-ռուսական հարաբերություններում նկատելի են թեեւ դանդաղ, սակայն հաստատուն միտումներ, որոնք այդ հարաբերությունները բարձրացնում են քաղաքական մակարդակ: Հայաստանն ու Ռուսաստանն այլ ելք չունեն, քանի որ հակառակ դեպքում խնդիրներն ավելի են խորանալու: Այս պայմաններում, «ավանդական» մեթոդներն արդեն սկսում են մի կողմ դրվել, եւ քաղաքական հարաբերություններ հաստատելու համար գործիքների նոր համակազմի անհրաժեշտություն է առաջանում:
Բացի այդ, Մոսկվան չի կարող գնալ առճակատման ռիսկի, նկատի առնելով նաեւ Արեւմուտքի հետ Հայաստանի հարաբերությունների ներկայիս իրավիճակը: Այս տեսակետից, ԲՀԿ-ն դադարում է նաեւ Մոսկվայի համար լինել ակտուալ գործընկեր եւ վերածվում է «բեռի»: Իսկ ներկայիս քաղաքական ժամանակաշրջանը բնութագրվում է «ավելորդ բեռներից» ազատվելու միտումներով, սկսած միջպետական հարաբերություններից, վերջացրած ներպետականով:
Ինքը ԲՀԿ-ն, լինելով մեկ անձի շուրջ հավաքված խմբավորում՝ անորոշ գաղափարաբանությամբ եւ նպատակներով, չի կարողացել անհրաժեշտ ճկունություն ու համարժեքություն ցուցաբերել նոր իրավիճակում: Չի փրկել անգամ Օսկանյանի եւ մի քանի այլ «քաղաքական» դեմքերի ներկայությունն այդ կուսակցության մեջ: Դա այդպես էլ պետք է լիներ, քանի որ ԲՀԿ-ն այդպես էլ չի ցանկանում դառնալ քաղաքական կազմակերպություն՝ որոշումների կայացման հստակ ու թափանցիկ մեխանիզմներով, մնալով ընդամենը իշխող կուսակցության կրկնօրինակ: Այս պայմաններում, եթե կա բնօրինակը, կրկնօրինակը կորցնում է իր իմաստը, քաղաքական մակարդակում: Ավելի ցածր մակարդակներում գուցե դեռ հնարավոր է, սակայն՝ «հարակից» հարցերում:
ԲՀԿ թերեւս միակ «քաղաքական» պահանջը կառավարությունն է, մասնավորապես վարչապետի հարցը: Սակայն, նույնիսկ այս խնդիրը ԲՀԿ-ն չկարողացավ ձեւակերպել եւ «քաղաքականացնել», փոխարենն այդ հարցը թողնելով առեւտրի ու «շանտաժի» առարկա: Միաժամանակ, ակնարկվում էր, որ Մոսկվան նույնպես ցանկանում է Հայաստանի վարչապետի պաշտոնում եւ կառավարությունում ԲՀԿ ներկայությունը: Ըստ մամուլի տեղեկությունների, Սերժ Սարգսյանը մերժել է նման հնարավորությունը, եւ մերժելու է նաեւ Մոսկվա կատարելիք առաջիկա այցի ժամանակ, թեեւ Մոսկվան կարծես թե նման պահանջ այս անգամ չի դնելու:
Ծառուկյանի սակրալ արտահայտությունը քաղխորհրդի նիստին՝ թե Վրաստանում կառավարության են եկել «մերոնք», կրկին վկայում է անհամարժեքության մասին: Նախ, Իվանիշվիլին մտադիր չէ փոխել Վրաստանի արտաքին քաղաքական կուրսը, եւ այդ մասին հայտարարել է բազմիցս. խնդիրն ընդամենն այն է, որ Ռուսաստանի ղեկավարների համար Սաակաշվիլին ընդհուպ անձնական մակարդակով անտանելի գործիչ էր, եւ բոլորի՝ Արեւմուտքի, Ռուսաստանի «դեմքը փրկելու» համար «կառավարության անցավ» բիզնեսմենը: Հայաստանի պարագայում նման խնդիր չկա՝ բոլորը բիզնեսմեններ են՝ քաղաքական ցուցանակի տակ:
Այս պայմաններում, թերեւս ժամանակն է, որ Հայաստանն էլ, Ծառուկյանն էլ ազատվեն Բարգավաճ Հայաստան կուսակցության «բեռից», որից մնացել են միայն քաղխորհուրդն ու գնալով ձանձրալի դարձող հավաստիացոփւմներն ու ինտրիգները: Իսկ էլեկտորատ ԲՀԿ-ն չունի, ինչպես չունի ոչ մի կուսակցություն Հայաստանում. այդ «500 հազարն» արդեն անցել է այլ տեղ:
