2009 թվականից հետո Ահմեդ Դավութօղլուն առաջին թուրք պաշտոնյան էր, որ ժամանեց Հայաստան, բայց նրան ստիպված եղան հյուրանոցի ետնամուտքից ներս մտցնել՝ դրսում կազմակերպված պիկետի պատճառով: Արդյոք մենք ակնկալիքներ ունեի՞նք այս այցից: Կամ գուցե սահմանների՞ մասին պետք է խոսվեր, ինչը չարվեց, համենայն դեպս թուրքական մամուլը նման հրապարակումներ էր արել:
Եվ այս դեպքում՝ մեզնից ո՞վ շահեկան վիճակում հայտնվեց՝ Հայաստա՞նը, թե՞ Թուրքիան, «Մոդուս Վիվենդի» կենտրոնի ղեկավար, քաղաքագետ Արա Պապյանը Aravot.am-ի հետ զրույցում պատասխանելով մեր վերոհիշյալ հարցերին' ասաց. «Չեմ կարծում թե մենք ակնկալիքներ ունեինք, որովհետեւ դա հայ-թուրքական այցի շրջանակներում չէր: Թուրքական մամուլը գրել էր այն, ինչ իրենց էր պետք, բայց, ըստ էության դա գրելու հետ միասին նշվել էին նաեւ այն նախապայմանները, որոնցով մենք պետք է հարաբերություններ հաստատենք, խոսքը'Ղարաբաղի առնվազն երկու շրջան զիջելու մասին էր: Սա փորձնական գնդակ էր, որ նետել էին՝ տեսնելու համար, թե ինչ արձագանք կլինի:
Իսկ եթե շահեկանության առումով վերցնենք' արձանագրություններն աշխատում են Ադրբեջանի օգտին եւ շահեկան դիրքում նրանք են, որովհետեւ ստացվում է, որ Հայաստանի եւ Թուրքիայի միջեւ ինչ որ գործընթաց կա' երկխոսություն, լեզու գտնելու միտում, որը շահարկվում է: Սակայն իրականության մեջ ոչինչ չկա, բայց դա շահարկվում է թուրքերի կողմից' այն էլ բավականին հաջող»:
Հաջորդ հարցն էր' արտգործնախարար Էդվարդ Նալբանդյանի հայտարարությունը հայ-թուրքական հարաբերությունների վերաբերյալ, թույլ չէր արդյո՞ք, որովհետեւ ընդամենն ասվեց, որ հարաբերությունները պետք է կարգավորվեն առանց նախապայմանների, եւ թուրքական կողմի փորձերը, կապել այդ գործընթացը այլ հարցերի հետ, կամ առաջ քաշել նախապայմաններ՝ ապարդյուն են, անիմաստ:
Գուցե պետք էր ավելի՞ կոշտ լինել՝ հարցադրմանը պրն Պապյանը պատասխանեց. «Միանշանակ այո, մի շարք պատճառներով: Առաջինը'դրանից առաջ թուրքական կողմը հայտարարել էր նախապայմանների մասին եւ դա էլ ամրագրել Ժնեւյան արձանագրությունների մեջ, այստեղ խոսքը սահմանների ճանաչումն էր, եւ ենթահանձնաժողովի ստեղծումը, երրորդը մնում էր Ղարաբաղի հարցը: Այստեղ ստացվում է մի իրավիճակ, որ մենք սպասողի եւ խնդրողի դերում ենք, բայց ի վերջո Թուրքիան է օկուպացված պահում Հայաստանի Հանրապետության տարածքը, եւ ոչ թե հակառակը, հետեւաբար նաեւ դա պետք էր հիշեցնել: Եվ խոսքը օկուպանտ երկրի արտգործնախարարի մասին է, եւ ուզում եմ շեշտել, որ խոսքը Հայաստանի Հանրապետության տարածքի մասին է, ու ոչ թե պատմական Հայաստանի, եւ որի արտգործնախարարը Էդվարդ Նալբանդյանն է, այսինքն' դրա 70 տոկոսն օկուպացվել է, եւ այնտեղ ասում են՝ առանց նախապայմանների: Արդեն 20 տարի է՝ առանց նախապայմանների ենք շարժվում եւ ոչ մի հաջողության չենք հասել ու իրենք են նախապայմաններ թելադրում: Բայց ժամանակն է, որ մենք նախապայմաններ դնենք: Եվ այն մտավախությունը, թե նախապայմաններ թելադրենք' մեր հարաբերությունները կվատանան՝ այդպես չէ, որովհետեւ այսպես, թե այնպես՝ հարաբերությունները վատ էին: Այդ ե՞րբ են լավ եղել, որ այսօր էլ վատանան, իսկ միգուցե այն ժամանակ, երբ մենք նախապայմաններ դնեինք, կոշտ դիրքեր ունենայինք, եւ այսօր կարողանայինք մեղմել մեր դիրքերը'դիմացը ինչ որ մի բան ստանալով, եւ ոչ թե այս կերպ Ղարաբաղը կդառնար սակարկման առարկա»:
Մյուս հարցին ի պատասխան էլ' Սեւծովյան տնտեսական համագործակցության կազմակերպության առաքելությունը տնտեսական փոխգործակցությունն է, մենք էլ միշտ առաջին պլան ենք մղել տնտեսական հարաբերությունները, սակայն այստեղ հարց է առաջանում' Թուրքիայի հետ ի՞նչ տնտեսական համագործակցության մասին կարող է խոսք լինել, երբ կազմակերպության անդամ երկրներից մեկը շրջափակում է իրականացնում այդ կազմակերպության անդամ մյուս երկրի նկատմամբ, Արա Պապյանը նկատեց. «Այ հենց դա մենք պետք է բազմաթիվ անգամ շեշտեինք, որ Թուրքիան լինելով նախաձեռնող երկիր Սեւծովյան տնտեսական համագործակցության՝ այսօր չի իրականացնում ոգով, փաստաթղթով ամրագրած սկզբունքները: Ի վերջո, Ադրբեջանին կարելի է ինչ որ կերպ հասկանալ, որ ուզում է ներկայացնել, թե Հայաստանը օկուպանտ է, չնայած, որ հակառակն է, բայց Թուրքիան էլ հո տուժող կողմ չէ՞: Ցավոք երբեւէ այդ հարցը չի դրվել և, ըստ էության, Սևծովյան տնտեսական համագործակցությունը կազմակերպության ներսում չկա: Ուրիշ բան, որ կա երկկողմ հայ-թուրքական տնտեսական առեւտուր, այն էլ բավականին մեծ, մոտ 200 մլն, որտեղ ավելի շատ ներմուծում ենք Թուրքիա, քան արտահանում»:
Վերջում Արա Պապյանը հավելեց, որ ցանկացած կազմակերպության, որին մենք անդամակցում ենք՝ նպատակը պետք է լինի այն, որ այդ կազմակերպությունն օգտագործենք ի շահ Հայաստանի, այնինչ, շատ հաճախ այդ կազմակերպություններին անդամակցելը մեր պարագայում ձեւական է լինում:
